Γνωρίστε τη Βάντα Παπαϊωάννου-Βουτσά

Η Βάντα Παπαϊωάννου-Βουτσά κουβεντιάζει στο BOOK TOUR με τον Θεοφάνη Θεοφάνους.

Σύντομο βιογραφικό

Η Βάντα Παπαϊωάννου­-Βουτσά γεννήθηκε το 1947 στο Λαύριο Αττικής από γονείς πρόσφυγες (ΠέραμοςΚυζικηνής χερσονήσου­ Κερτς Κριμαίας). Σπούδασε Ιστορία­Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και εργάστηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως καθηγήτρια στον νομό Ροδόπης. Παράλληλα αρθρογραφούσε περιστασιακά σε τοπικές εφημερίδες και περιοδικά, έντυπα και ηλεκτρονικά, επιμελήθηκε εκδόσεις της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας­Θράκης, έγραψε Τουριστικό Οδηγό για τον Δήμο Μαρώνειας και άλλα τουριστικά φυλλάδια. Πήρε, επίσης, μέρος στη συλλογική έκδοση της Ένωσης Φιλολόγων νομού Ροδόπης "Η ξένη Λογοτεχνία στη Β/θμια Εκπαίδευση".
Το 2014 κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο της "... μύριζε γαζία" (εκδόσεις Διάνυσμα), με βιωματικά αφηγήματα, ενώ η νουβέλα "Τα λουμινάκια" (εκδόσεις ΑΩ), είναι το δεύτερο βιβλίο της.

Ενότητα 1η: Εκ των έσω

Ποια παιδική σας ανάμνηση παραμένει ανεξίτηλη;

Όλα τα παιδικά μου ενθυμήματα έχουν φόντο την αυλή, την μαρμαροστρωμένη αυλή του σπιτιού μας με τον ψηλό μαντρότοιχο, που την έκανε φρούριο κι εγώ πίσω του ζούσα γεμάτη ασφάλεια. Εκεί τα παιχνίδια με «τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο» το κατακαλόκαιρο, εκεί οι βροχές και το πλατσούρισμα, εκεί τα φαγοπότια με τους  ξενιτεμένους συγγενείς. Έτσι οι αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας μοσχοβολάνε από τα λουλούδια της αυλής και ζουν στη σκιά του πατέρα και της μητέρας, «άρχοντες» της αυλής μας!

Και ως ενήλικη; Τι είναι αυτό που συχνά πυκνά ανασύρετε στη μνήμη σας και αποτελεί πάντα ένα καλό εφαλτήριο για το μέλλον;

Ο στίχος του Μάνου Χατζιδάκι «Κάθε κήπος έχει μια φωλιά για τα πουλιά» με γεμίζει αισιοδοξία. Έχω ζήσει ανέλπιστες χαρές με τους δρόμους  που μου άνοιγε η ζωή, όχι «λεωφόρους» φωτεινές και πολύβουες, μα «μονοπάτια» με δυσκολίες διάβασης. Υπήρχε όμως φως μπροστά μου που έφεγγε να περπατώ. Αυτό μου δίνει δύναμη και χαμόγελο κάθε ξημέρωμα.

Εκλάμψεις, αναλαμπές; Συνήθως με ποιον τις μοιράζεστε;

Με τον σύντροφό μου πάντα. Είναι ο καλύτερος δέκτης των ονείρων μου. Είμαι όμως πολύ επικοινωνιακό άτομο και μοιράζομαι χαρές και λύπες και με φίλους μετρημένους στα δάχτυλα του ενός χεριού. Ακούω επίσης προσεκτικά τα προβλήματά τους και τα ενστερνίζομαι, τα συζητώ για εύρεση λύσης. Θα έλεγα ότι εκπέμπω μια έλξη προς ανθρώπους με ανασφάλειες κι ας φορτίζομαι ψυχικά όντας συναισθηματικός άνθρωπος η ίδια.

Ο άνθρωπος, ανέκαθεν, ως οντότητα ζει ανάμεσα σε πειρασμούς. Ασπίδες έχουμε;

Προσπαθώ να θωρακίζομαι τουλάχιστον. Άλλοτε κρατώ μια ασπίδα μικρή που με αφήνει ακάλυπτη σε βέλη και θυμώνω με τον εαυτό μου που φαντάζω ευάλωτη, άλλοτε ταμπουρώνομαι πίσω από ολόσωμη πολυστρώματη ασπίδα και όλα ξώφαλτσα περνούν. Τούτη η ασπίδα κρατάει άμυνα με πίστη, με πείσμα, με προσευχή, με γνώση, με σύνεση. Ισορροπώ και είμαι έτοιμη για νέα άμυνα. Το είδα στα δύσκολα και είπα πως θηρίο είναι ο άνθρωπος.

Τι σας προσγειώνει απότομα;

Όταν πέφτουν τα προσωπεία, «πέφτω κι εγώ από τα σύννεφα» κυριολεκτικά. Ίσως φαντάζει απλοϊκό, μα εμπιστεύομαι τον άνθρωπο. Αδυνατώ να πιστέψω το ψέμα, την υποκρισία, τη διπροσωπία. Πέρασαν τα χρόνια, αλλά δεν αλλάζει εύκολα ο άνθρωπος, μάλλον καθόλου.

Δώστε μου ένα λόγο για ν’ αγαπήσει κανείς τη μέρα.

Η ανατολή, το φως, βγαίνεις στο φως και νιώθεις πως κατακτάς τον κόσμο.

Σε ποια εποχή συναντάμε την αληθινή Βάντα, όπου συμμετέχουν σε αυτό που ζει όλα τα μέρη του σώματος (σώμα, μυαλό, ψυχή); 

Δεν έχουν στεγανά οι εποχές μου, όλες τις χαίρομαι, παντού και πάντα βρίσκω ομορφιές, αν αναφερόμαστε στη φυσική τους εναλλαγή. Αν βάλουμε όρο τα πρόσωπα, τότε είμαι παρούσα ψυχή τε και σώματι σε κάθε βήμα της ζωής των παιδιών μου, που επεκτείνεται και σε αυτήν των εγγονιών μου!

Ποια είναι η ραχοκοκαλιά της ζωής;

Για μένα είναι η αγάπη σε όλες της τις μορφές. Η αγάπη πολυμερίζεται, γεμίζει τη ζωή και γίνεται ισχυρή βάση, όπως ακριβώς η ραχοκοκαλιά για το σώμα.

Ενότητα 2η: H τέχνη της γραφής

Από τα είδη του λόγου, ποιο σας συγκινεί/συναρπάζει περισσότερο;

Κάθε είδος λόγου καλοδουλεμένου και πλούσιου με συγκινεί, σε ένα πεζογράφημα μπορεί να βρω μουσική και  ένας στίχος να γίνει πεζοτράγουδο. Εκφράζομαι γράφοντας σε πεζό λόγο με λυρισμό συχνά, διαβάζω όλα τα είδη, αλλά καθένα έχει την κατάλληλη στιγμή του που με συντροφεύει.

Υπάρχει λογοτεχνικός ήρωας του οποίου το γραφτό της μοίρας θα αλλάζατε;

Ναι, δεν αγαπώ τη δυστυχία των προσώπων και θέλω ευτυχισμένο τέλος σαν τα παραμύθια «ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Αυτό βέβαια δε συμβαίνει πάντοτε, οπότε θα επιθυμούσα να αλλάξω την πορεία του ήρωα, όπως για παράδειγμα της Αντιγόνης. Επίσης σε πολλά λογοτεχνικά έργα συνεχίζω να νιώθω την πίκρα του τέλους και ονειρεύομαι τον ήρωα χαρούμενο με μιαν άλλη εξέλιξη, του μικρού Βάνκα π.χ. στο ομώνυμο διήγημα του Τσέχοφ ή του κοριτσιού με τα σπίρτα του Άντερσεν.

Η γραφή απαιτεί πειθαρχία ή λειτουργεί αυτόματα;  

Αυτόματα  κατεβαίνουν οι ιδέες με κίνητρα ποικίλα, με τη ματιά να αγγίζει τον κόσμο σαν περισκόπιο. Ύστερα όμως μου χρειάζεται πειθαρχία. Αυτό είναι η ταξινόμηση, η θέση η σωστή κάθε σκέψης.

Επιλέγετε ένα καλοξυσμένο μολύβι ή μια καινούργια γραμματοσειρά ενός πολυμέσου, για να ζυμώσετε το χρόνο, τον τόπο, τους  ήρωες ως πρώτη επαφή με τη σελίδα;

Μολύβι και σημειωματάριο είναι προέκταση του χεριού μου, για να μη χαθεί η ιδέα. Εκεί γράφω, ζωγραφίζω βέλη, αστεράκια και αγκύλες. Όλα αυτά ύστερα περνούν στον υπολογιστή, που έχει άλλες δυνατότητες τόσο εξυπηρετικές.

Ας π(ι)ούμε μαζί έναν αγαπημένο σας στίχο/φράση/απόσπασμα από την εγχώρια ή παγκόσμια λογοτεχνία.

Τι να πρωτοπώ! Μολονότι «η παιδική μου ηλικία μύριζε γαζία», Ν. Καζαντζάκης, «ο έρωτας» είναι « τ’ αρχιπέλαγος», Οδ. Ελύτης.

Ενότητα 3η: Μια φράση ασυμπλήρωτη

(Ένα μικρό λογοπαίγνιο με αφορμή τον τίτλο βιβλίου «Να ζεις, να αγαπάς και να μαθαίνεις» του  Δρ. Φελίτσε Λεονάρντο Μπουσκάλια)

«Να ζεις, να αγαπάς, να μαθαίνεις, να ελπίζεις και να θυμάσαι πως...  είμαστε περαστικοί από τούτον τον κόσμο»! 

Υ.Γ.: Οι ταινίες κρύβουν μέσα στη συντομία τους μεγαλειώδεις πανανθρώπινες αξίες. Υπάρχει κάποια την οποία, από πλευράς σεναρίου, μας παροτρύνετε να δούμε;

Στον τομέα «κινηματογράφος» έχω μείνει σε αριστουργηματικές ταινίες του περασμένου αιώνα, του επιπέδου της ρομαντικής ιστορικής ταινίας «Όσα παίρνει ο άνεμος» του Φλέμιγκ για παράδειγμα, βασισμένη στο βραβευμένο ομώνυμο ιστορικό μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ. Αγαπώ επίσης πολύ τις ταινίες του Τσάρλι Τσάπλιν για τα κοινωνικά τους μηνύματα. 

Έκθεση εικόνων

Το τελευταίο συγγραφικό τηςεγχείρημα.

Λίγα λόγια για το βιβλίο "Τα λουμινάκια".

[...] Επαναστάτρια η Χαρά. Γεννήθηκε διαφορετική. Άλλαξε το μοντέλο. Έσπασε το καλούπι παραγωγής προδιαγεγραμμένων χαρακτήρων. Η Χαρά κρατούσε άμυνα απέναντι στην κληροδοτημένη υπακοή ­δουλικότητα, που διέκρινε την εποχή τους, την οικογένειά τους και όχι μόνο. Τι άνθρωποι, σκεφτόταν συχνά. Μαριονέτες. Το κεφάλι δεν το σήκωναν σχεδόν ποτέ μοναχοί τους. Έπρεπε κάποιος μεγαλύτερος να τραβήξει την κλωστή. Μα τούτη δεν είναι αληθινή ζωή, θέατρο είναι. Αν δεν μπορείς να σηκώσεις κεφάλι, να δεις τον ήλιο κατάματα, όταν το θελήσεις, αν δεν μπορείς ν' ακολουθήσεις τον δρόμο του φεγγαριού, αν, αν, αν... [...]

Αποκτήστε το άμεσα:

www.bibliotopia.gr/gr/el/products/ta-loyminakia